(Toplumsal Özgürlük, Aralık 2022 Ocak 2023 sayısı)
Mahsa Amini’nin öldürülmesinin ardından İran’da başlayan eylemler çeşitli biçimlerde ve yeni katılımlarla devam ediyor. İran halkının son yıllarda sıkça sokağa çıkmasının bir sonucu olarak süreklilik ve direnç kazanan eylemler, hem kazanım elde ediyor hem de rejimi yıkıcı bir şekilde sarsıyor. Buna karşılık molla rejimi ise bekleme pozisyonunu terk ederek havuç-sopa yöntemini devreye sokmuş durumda.
Mücadele büyüyor
Son yıllarda bütün dünyada olduğu gibi İran’da da kadınlar öncülüğünde başlayan eylemler, yine kadınların direnci ve mücadelesiyle ülkenin her tarafına yayılmış durumda. Uzun bir süre kadın direnciyle süregelen eylemlere işçiler ve esnaflar da katıldı.
İran İslam Devrimi öncesindeki grevlerle şahın devrilmesinde büyük pay sahibi olan İran işçi sınıfı, uzun bir zamandan sonra çeşitli fabrikalarda greve çıktı. Petrol gibi önemli sektörlerde greve çıkan işçiler, ekonomik krize ve rejime karşı tepkilerini bir arada gösteriyorlar. Diğer yanda esnaflar da işçilere benzer şekilde ekonomik kriz ve molla rejimine karşı tepkilerini tehditlere aldırmayarak kepenk kapatarak ortaya koydular. Şahı yıkan işçilerin ve esnafların bir arada mücadele alanına girmesi, mücadeleyi yeni boyutlara taşımakla birlikte rejim için çalan çanların sesini artırıyor.
Hamleler ve değişmezlik
Çanların sesini iyice duyan rejim de saldırı pozisyonuna geçti. Molla rejimi, sert ve yumuşak hamleleri bir arada gerçekleştirip kitleleri “sersemleştirerek” yok etmeyi planlıyor. İlk olarak rejim, zorunlu örtünmeyle ilgili yeni düzenlemelerle ortaya çıkan, ama kadınların fiili mücadelesiyle zaten işlevsizleşen İrşad Devriyeleri lağvetti. Ek olarak yeni “reformların” yolda olduğu ileri sürülerek halkın “teröristlere” uymamasıyla “yeni bir dönemin” açılabileceği vaat edildi.
Molla rejimi, “yeni dönem” ve “reform” vaatlerini yerine getirme konusunda halkı çok bekletmeyeceğini idamlarla gösteriyor. Rejim güçlerine şiddet uygulamamış, özellikle 20’li yaşlardaki gençleri (aralarında Kürt gençleri çoğunlukta) hiçbir adil yargılama olmaksızın idam eden rejim, değişmeyeceğini tekrar kanıtlamış durumda. İdamların yanı sıra zorla örtünmeye yönelik yeni “teknolojik” önlemler alınacağına dair söylentiler de değişmeyen tek şeyin molla rejiminin kendisi olduğunu ortaya koyuyor.
Rejimin değişmediğini gösterdiği bir diğer konu ise Kürtler. İsyanın en başından beri ayakta olan Kürt halkına yönelik Irak ve İran’da gerçekleştirilen saldırılar, mollaların önce Kürt halkındaki direniş ateşini, sonrasında ise İran emekçileri ve halklarındaki mücadeleyi bitirmeyi amaçladığına işaret ediyor. Fakat Kürt halkının direnişini sürdürmesi, İran emekçileri ve halkları arasında mücadelenin büyümesi ve bunların sonucunda başta Hatemi gibi rejimin içerisinden gelen tepki sesleri, önümüzdeki dönemde rejimin işinin hiç de kolay olmayacağını açık bir biçimde gösteriyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder