Ana Hedef Rakka

(Toplumsal Özgürlük, Haziran 2016 sayısı)

Uzun zamandır işareti verilen Rakka’yı özgürleştirme operasyonu 24 Mayıs’ta başladı. Irak-Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) başkenti olan Rakka’ya yönelik hareketin öncülüğünü Suriye Demokratik Güçleri (SDG) yapmakla birlikte ABD de 250 askeri uzman ve savaş uçaklarıyla operasyona destek veriyor. 

Operasyonun öncelikle Rakka’nın kuzeyini temizlemeyi hedef alıyor.

Bu temizlemenin ardından Rakka kent merkezinin hedef alınacağı açıklandı. 

Neden Rakka? 

Operasyonun öncü gücü olan SDG’nin çoğunluğunu oluşturan YPG’nin, kantonları birleştirmek amacıyla Cerablus’u hedef alacağı öngörülüyordu. Fakat Türkiye yaptığı yoğun baskı ve hatta kimi askeri saldırılarıyla kantonların birleşmesine izin vermeyeceğini göstermiş, ABD de müttefikinin bu «hassasiyetini» göstererek YPG’nin olası operasyonunu engellemişti. 

Bununla birlikte gerek “eğit-donat” projesinin çökmesi gerekse “ılımlı” muhaliflerin cihatçı çetelerle hareket etmesi ve IŞİD karşısında varlık gösterememesi ABD’yi Rojava’da YPG ile işbirliği yapmaya itiyor. Ve bu işbirliği geçici olmakla birlikte karşılıklı bir ilişki yaratıyor. YPG her ne kadar şimdilik Cerablus’tan vazgeçse de, Rakka’ya yönelerek ileri bir hamle yapıyor. Bu hamle gerçekleşirse YPG hem Suriye’nin kuzeyine tamamen hakim olmakla birlikte Suriye iktidarında da söz sahibi olacak. Diğer yandan Rakka’nın düşmesiyle de Afrin ve Kobani kantonları arasındaki IŞİD güçleri de zayıflamış ve merkezle bağlantıları kopmuş olacak ve böylelikle düşürülmeleri kolay olacaktır. 

SDG’nin yürüyüşü 

Fakat ABD de hem Türkiye’nin “hassasiyeti”nden dolayı hem de devrimci-halkçı bir dinamiğin güç kazanmasını istemediğinden kantonların birleşmesini engellemek için her şeyi yapacaktır. Nitekim ABD’nin yaptığı “1 Haziran’da başlayan Menbic operasyonunu SDG içindeki Arap güçleri-

nin yaptığını ve Menbic’in ele geçirildikten sonra tarihsel sakinleri olan Suriyeli Arapların egemenliğinden olacağı” açıklaması da bunu gösteriyor. Dolayısıyla ABD ve YPG’nin stratejik hedefleri birbirleriyle çelişik durumda. Fakat dönemsel gereklilikler ve zorunluluklar bu işbirliğini zorunlu kılıyor. 

Rakka kimin olacak? 

ABD ve SDG’nin operasyona başlamasından sonra Suriye ve Rusya da Rakka’ya yönelik operasyon hazırlıklarına başladı. Suriye-Rusya ise ABD-SDG’den önce Rakka’yı ele geçirerek “rakiplerinin” hem alan hem de görüşmelerde güç kazanmalarını engelleme çabası içerisinde. Fakat Suriye ordusunun sınırlı gücü bu operasyon için en büyük soru işareti. Bunun yanında SDG içinde Rakka Devrimcileri gibi yerelden savaşçıların olması büyük bir avantaj. 

Öte yandan hem başkenti olması, hem de Irak ve Suriye’deki güçleri arasındaki iletişim ve yardımı sağlaması açısından stratejik bir konuma sahip olmasından dolayı IŞİD’in Rakka’yı kolayca bırakması beklenmiyor. Dolayısıyla Rakka için mücadelenin uzun süreli ve oldukça zor olacağı görülüyor.