Polonya’nın 10 Eylül’de Rus dronlarının hava sahasını ihlal ettiğini iddia ederek NATO’yu toplantıya çağırması[1] ve geçtiğimiz hafta İngiliz, Fransız ve Alman diplomatların Rus uçaklarının Estonya hava sahasını ihlal ettiğini iddia ederek Moskova’ya gitmeleri ve NATO hava sahasının tekrar ihlali durumunda Rus uçaklarını vuracakları tehdidinde bulunmaları[2] NATO ile Rusya’nın artık doğrudan savaşacakları olasılığını gündeme getirdi. Avrupa’da silahlanmayla tatbikatların hız kazanması ve Trump’ın “yeni” açıklamaları da bu olasılığı güçlendiriyor.
Silahlanma, Tatbikat ve Trump
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden sonra silahlanma
çalışmalarına hız veren Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, Moskova’nın karşısına
çıkacak güce henüz sahip olamasalar da ses ve görüntü vermeye başladılar. Bu
konuda Almanya öne çıkıyor.
Almanya bir taraftan Baltık Denizi üzerinden Rusya’ya
saldırma provası niteliğindeki tatbikatı Hamburg’da kendi başına yapıyor[3],
diğer taraftan Baltık ülkelerinin de katıldığı ve büyük ölçekli NATO tatbikatı
Quadriga’nın bir parçası olan tatbikatta
Baltık ülkelerine yerleşerek Rusya’ya saldırmanın[4]
provasını gerçekleştiriyor.
Berlin bu tatbikatları silahlanmayla destekliyor. Almanya 80
milyon avroluk silahlanma paketini hazırlarken ABD silahlarına sadece yüzde 8
pay ayırarak[5] kendi
sermayesini de beslemeyi unutmuyor.
Almanya’nın bu hamlelerine Rusya’ya sınırdaş AB üyesi
ülkeler de eşlik ediyor.
AB Savunma Komiseri Andrius Kubilius Rusya’nın saldırılarını
engellemek için bir yıl içinde dron duvarı kurabileceklerini söylüyor [6]
ve eski Doğu Bloku ülkeleriyle bu yönde hazırlıklara başlıyorlar.[7]
Rusya’nın bir sonraki hedefi olduğunu iddia edenlerden Polonya
NATO ve AB’den onay almaksızın Rus uçaklarını vurmak için ordusunu Ukrayna’da
konumlandırmak amacıyla yasa çıkarmaya hazırlanıyor[8],
İsveç ve Finlandiya da NATO’ya bağlı 4-5 bin askerden oluşan ortak tugay
kuruyor.[9]
Avrupa ülkelerinin bu hazırlıklarını güçlendiren etmenlerden
biri ise Trump’ın açıklamaları. Truth Social’da yaptığı açıklamada Trump’ın
Avrupa ve NATO’nun “mali desteğiyle” Ukrayna’nın eski sınırlarına
dönebileceğini iddia etmesi ve NATO’nun istediklerini yapabilmesi için silah
tedarik etmeye devam edeceklerini söylemesi[10]
Avrupa’yı heyecanlandırmış durumda. ABD senatosunun Rusya’nın petrol, doğalgaz
ve savunma sanayisini hedef alan yeni yaptırım paketini[11]
hazırlamış olması ve Trump’ın Zelenski’nin saldırı planını dinledikten sonra
söylemini sertleştirdiğinin iddia edilmesi[12]
heyecanı ve dolayısıyla saldırma arzusunu besliyor.
Temkinlilik ve İç Çatışmalar
Bütün bunlarla birlikte “temkinli” olmaya çalışanlar da var.
Trump’ın Ukrayna’ya “eski sınırlarınıza dönebilirsiniz”
demesinin Putin’i müzakerelere ikna etmeye yönelik bir taktik olduğunu[13]
söyleyenler ve Trump’ın Ukrayna’daki savaşın yükünü tamamen Avrupa’ya yıkmak
istediğini düşünenler var.[14]
Avrupa Komisyonu Başkanı von der Leyen ise görüştüğü Çin Başbakanı
Li Tsyan’dan “Rusya’yı görüşme masasına oturtmak” için nüfuzunu kullanmasını
istiyor.[15]
NATO Genel Sekreteri Rutte ise bir taraftan “NATO havasını
ihlal eden Rus uçakları düşürülsün”[16]
derken, sonrasında “Rus uçağına ihlal ettiği hava sahasını terk edene kadar
eşlik edilebilir”[17]
diyor.
Temkinlilerin yanı sıra “iç çatışmalar” da Avrupa’nın planlarını
zorlaştırıyor.
Ukrayna’nın savaşa devam edebilmesi için ekstra 23 milyar
dolara ihtiyaç duyması[18],
AB içerisinde korumacılığı savunanların sesinin artması[19],
Almanya ve Fransa’nın 6. nesil savaş uçağı geliştirme projesi olan “Geleceğin
Savaş Uçağı Sistemi”nde (FCAS) Fransa fazla kâr payı istediği için anlaşamıyor
olması[20]
sermaye içerisindeki iç çatışmaların da devrede olduğunu gösteriyor.
Bunlara ek olarak Filistin’i destekleyen eylemlerin Avrupa
çapına yayılması ve şiddetini artırması[21],
AfD içinde bile “yabancılar için zorunlu askerlik yapmayacağız” diyerek savaşa
karşı çıkanların olması[22]
NATO’nun ve AB’nin savaş heyecanını dindirebilir.
[1] https://www.dw.com/en/poland-calls-nato-meeting-after-downing-russian-drones/live-73941525
[2] https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-09-25/europeans-privately-tell-russia-they-re-ready-to-shoot-down-jets?srnd=homepage-middle-east&embedded-checkout=true
[3] https://www.german-foreign-policy.com/news/detail/10129
[4] https://www.german-foreign-policy.com/news/detail/10127
[5] https://www.politico.eu/article/germanys-defense-donald-trump-air-defense-washington-us-weapons/
[6] https://www.euractiv.com/news/exclusive-eu-defence-chief-says-drone-wall-could-be-ready-in-a-year/
[7] https://www.politico.eu/article/estonia-ukraine-meet-drone-wall-proposal-airspace-russia-warplanes/
[8] https://www.euractiv.com/news/poland-seeks-to-ditch-nato-eu-approval-to-down-objects-over-ukraine/
[9] https://www.iltalehti.fi/politiikka/a/5817bbee-3f3c-4c4d-9eed-604addeb156d
[10] https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/posts/115255130298104593
[11] https://www.ft.com/content/87f1309f-ca19-4c9f-9306-aa89c24f8aac
[12] https://www.wsj.com/world/how-zelenskys-charm-offensive-reversed-trumps-skepticism-on-ukraine-3818cab4
[13] https://nypost.com/2025/09/24/world-news/trumps-pro-ukraine-shift-based-on-new-intel-showing-russian-battlefield-economic-losses/
[14] https://harici.com.tr/avrupali-yetkililer-trump-ukraynada-sorumlulugu-uzerimizden-atmaya-calisiyor/
[15] https://www.eunews.it/en/2025/09/24/ukraine-von-der-leyen-to-china-use-your-influence-to-bring-russia-to-negotiations/
[16] https://zamin.uz/en/world/161665-rutte-nato-must-shoot-down-russian-aircraft.html
[17] https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/natos-rutte-members-can-target-russian-aircraft-entering-nato-space-when-2025-09-25/
[18] https://www.ft.com/content/79c9c5ee-15dd-44be-b3df-21c58a80420d
[19] https://harici.com.tr/ab-iktisadi-korumaciliga-hazirlaniyor/
[20] https://www.german-foreign-policy.com/news/detail/10095
[21] https://www.theguardian.com/world/2025/sep/22/disruption-across-italy-as-tens-of-thousands-protest-against-gaza-war
[22] https://www.welt.de/politik/deutschland/article68c9936e5edc9510719aa316/konfliktthema-der-partei-einsatz-fuer-fremde-kriege-ist-auszuschliessen-ost-afd-setzt-bundesspitze-unter-druck.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder